Polska jest jednym z największych rynków powierzchni magazynowych i logistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Każdego roku padają nowe rekordy powierzchni, a to wiąże się nieodłącznie z wysokimi oczekiwaniami wobec rozwoju branży w 2021 roku. Dynamiczny rozwój sektora e-commerce wymusza na zarządcach magazynów wprowadzenie usprawnień w obszarze logistyki procesów. Coraz częściej przedsiębiorcy stawiają na automatyzację i powierzenie losów firmy analizie danych przy wsparciu sztucznej inteligencji. Które ze zmian w logistyce magazynowej są w stanie podnieść poziom digitalizacji? Jakie rozwiązania pomogą lepiej zarządzać łańcuchami dostaw? Wspólnie z Adamem STRÓZIKIEM, kierownikiem ds. rozwoju biznesu z GEFCO Polska, wskazujemy odpowiedzi na pytania.
Rozwój branży pomimo przeciwności
Szybki rozwój branży e-commerce stał się katalizatorem zmian we współpracy operatora logistycznego z klientem. Pandemia okazała się motorem dynamicznych wzrostów na rynku- w krótkim czasie zmieniła nawyki konsumenckie, zwiększając tym samym korzyści dla marek, które swój biznes opierają na sprzedaży online. Podczas gdy Polska i świat stawiały opór pierwszej fali pandemii, wzrost liczby firm prowadzących sprzedaż na czołowej polskiej platformie e-commerce wyniósł 14%. Obciążeniem staje się częstotliwość składania zamówień przy zmniejszeniu ilości towarów zamawianych jednorazowo, a dodatkową trudnością się także operacje prowadzone w ramach zarządzania obsługą zwrotów. Czynniki te powodują konieczność wdrażania w magazynach co raz to nowych technologii, które nie zastępują pracowników, ale usprawniają ich pracę, czyniąc ją o wiele szybszą.
Sztuczna inteligencja przyszłością magazynów
Wykorzystanie sztucznej inteligencji w magazynach nie jest dla branży logistycznej odległą przyszłością. Firmy, które korzystają z tego typu rozwiązań już dziś, potwierdzają, że wprowadzenie mechanizmów uczenia maszynowego pozwoliło im na wytyczenie optymalnych ścieżek kompletacji zamówień. Ekspert GEFCO Polska wyjaśnia, iż przy wsparciu sztucznej inteligencji możliwe jest sprawne śledzenie trendów konsumenckich i umiejętne łączenie wahań popytu na poszczególne dobra z zatowarowaniem. „Rosnące moce obliczeniowe pozwalają w coraz krótszym czasie analizować informacje z systemów zarządzania magazynem i proponować na przykład inne rozmieszczenie towarów na półkach, co skróci drogę kompletacyjną” – mówi Adam STRÓZIK.
W magazynach zaobserwować można ponadto rozwijającą się automatyzację procesów, która eliminuje błędy w łańcuchu dostaw. Środowisko branżowe dąży do momentu, w którym magazyny zarządzane będą jedynie przez zespół składający się z kilku osób. Rolę tradycyjnego pracownika zastąpią komunikujące się ze sobą maszyny i urządzenia. Wyposażone w szereg czujników, wymieniające się danymi w czasie rzeczywistym- staną się podstawą produktywności firmy.
(Nie)pełna robotyzacja
„Wysoki poziom automatyzacji w magazynach spotyka się już dzisiaj, ale największą barierą są wysokie koszty wdrażania nowych technologii, które zwracają się po wielu latach. Dlatego alternatywnym kierunkiem dla pełnej robotyzacji procesów magazynowych jest wyposażanie pracowników w nowe urządzenia i technologie, które wprowadzają zarządzanie magazynem na wyższy poziom zaawansowania” – wyjaśnia Adam STRÓZIK z GEFCO Polska.
Z wyników badań zleconych przez Zebra Technologies wynika, że dla niemal 80% respondentów najlepszym sposobem adaptacji automatyzacji w magazynie jest wyposażenie pracowników w nowoczesne rozwiązania technologiczne. Zaledwie 16% uczestników badania popiera wizję całkowitej automatyzacji magazynu, wykluczającej pracowników z poszczególnych procesów.
Jak może wyglądać rozwój systemu zarządzania magazynem opartego na pracownikach wyposażonych w nowinki technologiczne? Doskonałym przykładem może być tu GEFCO, które wspólnie z firmą ArtiShock opracowało aplikację wykorzystującą rzeczywistość rozszerzoną (AR) w celu zwiększenia kontroli jakości i wydajności procesu pakowania w łańcuchu chłodniczym dla klienta z branży farmaceutycznej. Program pilotażowy w magazynie w Schiphol pokazał, że GEFCO Enterprise AR stało się czynnikiem do wzrostu produktywności nawet o 50% w ramach realizacji określonych scenariuszy. Przyniosło ponadto wiele pośrednich korzyści, takich jak na przykład skrócenie czasu szkoleń pracowników.
Magazyn przyszłości- pracownik i jego bezpieczeństwo
O tempie procesu automatyzacji magazynów decydować będą przede wszystkim koszty pracownicze. W sytuacji coraz krótszych kontraktów na logistykę magazynową, wdrażanie niektórych innowacji jest obarczone dużym ryzykiem ekonomicznym. „Robotyzację najprościej wdrożyć w przypadku prostych i powtarzalnych procesów w magazynie. Jednak często niskie koszty zatrudnienia na stanowiska wymagające podstawowych kwalifikacji powodują, że wiele firm waha się przed decyzją głębszej automatyzacji procesów, ponieważ taniej jest utrzymać dotychczasowe miejsca pracy i wyposażyć pracowników we wspomniane wcześniej zdobycze nowych technologii” – dodaje ekspert GEFCO.
Dane GUS pokazują, że w 2019 roku w sektorze transportu i gospodarki magazynowej doszło do aż 7047 wypadków, w wyniku których śmierć poniosło 27 osób. Jako główne przyczyny wypadków eksperci ds. BHP wskazują m.in. nieprawidłową obsługę maszyn- wózków widłowych czy regałów, zły stan techniczny urządzeń czy błędy w ciągach komunikacyjnych. To właśnie za sprawą automatyzacji pracy możliwe jest zwiększenie bezpieczeństwa w magazynach i ograniczenie liczby wypadków. Zarządzanie magazynami przez niewielki zespół i nowoczesne technologie pozwoliłoby na poprawę statystyk BHP w myśl założenia, że ograniczenie interakcji z maszyną jest sposobem na walkę z nieszczęściami w miejscu pracy.
W 2020 roku rynek powierzchni magazynowo- przemysłowych w Polsce przekroczył poziom 20 mln mkw. Branża logistyczna nie ustaje w rozwoju, pokonując co raz to nowe bariery i wyzwania technologiczne. Należy jednak pamiętać, że z każdym rokiem zyskanie przewagi konkurencyjnej w dużej mierze zależeć będzie od umiejętnego wykorzystania rozwiązań cyfrowych.